Thời điểm cuối năm đã gần kề, nhiều gia đình lo lắng về quá trình dọn dẹp bao sái bát hương. Vậy làm thế nào để dọn bát hương đúng cách, không phạm phong thủy và rước tài chiêu lộc? Đừng bỏ qua bài viết dưới đây.
1. Ý nghĩa của việc dọn bát hương cuối năm
Người Việt luôn đề cao và chú trọng đến việc thờ cúng ông bà tổ tiên đã khuất. Đây là truyền thống, nét đẹp văn hóa tâm linh lâu đời và ăn sâu tiềm thức của đời sau.
Bát hương trên bàn thờ là vật phẩm không thể thiếu trong việc thờ cúng. Đây không chỉ là nơi thần linh, tổ tiên giáng ngự mà còn mang ý nghĩa dẫn truyền thành ý, tâm nguyện của con cháu đến ông bà gia tiên quá cố.
Ngày thường, trong quá trình bao sái bàn thờ, chúng ta có thể lau bụi bát hương bất cứ khi nào hoặc vào những ngày đặc biệt như giỗ chạp sẽ bao sái trước một ngày. Tuy nhiên, vào những ngày cuối năm, các gia đình thường dọn bát hương và tỉa chân nhang một cách chu toàn hơn.
Nếu để bát hương bụi bặm và tàn nhang vương vãi, tầng tầng lớp lớp sẽ nhìn thiếu đi sự trang nghiêm, thanh tịnh. Đồng thời, chứng tỏ gia chủ không tín tâm, chăm chút hương khói tổ tiên. Do đó, chúng ta cần thường xuyên bao sái bàn thờ, bát hương và rút tỉa chân nhang để biểu hiện cho sự thành tâm, thành kính của con cháu đối với thần linh, ông bà tổ tiên.
Mặt khác, theo phong tục của người Việt thường kiêng dọn dẹp nhà cửa, bao sái bát hương vào đầu năm mới bởi việc này sẽ làm hao tài vận. Do đó, gia chủ nên dọn bát hương cuối năm trước đêm giao thừa.

2. Dọn bát hương vào ngày nào thì hợp phong thủy?
Việc lựa chọn thời điểm thích hợp để dọn bát hương rất quan trọng. Do đó, nhiều gia đình thắc mắc “ Dọn bát hương ngày nào thì hợp phong thủy?”.
Thực tế, gia chủ có nên dọn bát hương cuối năm trước khi thực hiện cúng ông Công, ông Táo (tức là ngày 23 tháng Chạp). Dọn bát hương ngày 23 là thời gian Táo quân vắng mặt, vì thế quá trình lau dọn, xê dịch bát hương sẽ không mạo phạm thần linh. Sau khi các Táo đi chầu về thì bát hương đã sạch sẽ, gọn gàng.
Trong trường hợp bận rộn công việc, gia chủ có thể sắp xếp làm nghi thức này trước ngày 29/12 âm.
Các gia đình cần lưu ý thời gian tốt nhất để bao sái bát hương là từ 6h00 đến trước 12h00 trưa hoặc 13h00 đến trước 18h00. Gia chủ cần tránh dọn bát hương giữa trưa hoặc sau 18h00 tối. Dù vướng bận công việc đến đâu, gia chủ cần bao sái bát hương cuối năm trước đêm giao thừa.

3. Các bước dọn bát hương cuối năm
3.1. Bước 1
Trước khi dọn bát hương cuối năm, bạn cần dọn dẹp nhà cửa, bao sái bàn thờ và thắp hương báo cáo thần linh, gia tiên. Cụ thể:
- Bạn cần dọn dẹp nhà cửa cho sạch sẽ, mở các cửa sổ, cửa chính trong phòng thờ nhằm đón ánh nắng, khí trời vào nhà.
- Bật hết điện trong phòng thờ lên tạo không gian sáng sủa.
- Bao sái bàn thờ, lau chùi các vật phẩm trên bàn thờ như: bát đũa, lọ hoa, bài vị…
- Chuẩn bị một số hoa quả, gạo, tiền vàng âm hoặc tiền trần tùy tâm để thắp hương. Nội dung văn khấn nhằm xin phép gia tiên, thần linh được bao sái bát hương, đồng thời, xin các Ngài lánh tạm sang một bên để dọn dẹp.
- Chuẩn bị một số nguyên liệu để bao sái bát hương như: rượu trắng, củ gừng giã nát, khăn sạch. Ngâm khăn trắng vào hỗn hợp gừng và rượu, ít nhất 30 phút trước khi dọn bát hương.
3.2. Bước 2
Sau khi hương tàn, gia chủ bắt đầu việc dọn bát hương bằng cách lau sạch và rút tỉa chân hương.
- Rửa sạch sẽ tay bằng hỗn hợp rượu và gừng
- Để tránh xê dịch, một tay bạn giữ chặt bát hương, tay còn lại lấy khăn khô lau bụi trên miệng và xung quanh bát hương.
- Tiếp tục dùng hai tay rút từng chân nhang ra khỏi bát hương. Gia chủ nên giữ lại 7, 1, 27, 37 chân nhang nếu trạch chủ chính là nam nhân và giữ lại 9, 19, 29, 39 chân nhang nếu trạch chủ chính là nữ nhân. Ngoài ra, nếu đó là bát hương thần linh, bạn nên để lại 5 chân hương còn các bát hương khác thì để lại 3 chân hương.
- Sau đó, dùng khăn sạch khô lau lại tàn từ chân hương rơi xuống. Tiếp tục dùng khăn ngâm trong hỗn hợp rượu gừng được chuẩn bị trước đó, lau lại bát hương một lần nữa.
- Phần chân hương được rút ra sẽ được đem hóa hết. Gia chủ gom tro tàn đó thả xuống sông có dòng nước chảy.
3.2. Bước 3
Sau khi đã hoàn tất quá trình dọn bát hương, gia chủ cần đặt lại đồ thờ cúng, thay nước, dâng lên bàn thờ đĩa gạo, đĩa muối và thắp hương. Nội dung văn khấn nhằm thỉnh mời gia tiên, thần linh thánh ngự và báo cáo công việc đã xong xuôi.
Một lưu ý mà gia chủ khi dọn bát hương cuối năm cần lưu ý, nếu nhà có ban thờ Phật, tượng Phật hoặc ảnh Phật sẽ không được dùng rượu để bao sái. Thay vào đó, bạn sẽ dùng hỗn hợp nước sạch và cánh hoa hồng vàng để ngâm khăn lau dọn bát hương.

4. Những lưu ý khi dọn bát hương cuối năm
Để tránh mạo phạm thần linh cũng như giúp việc dọn bát hương diễn ra thuận lợi, gia chủ cần “nằm lòng” các lưu ý sau:
- Bất cứ ai trong gia đình cũng có thể dọn bát hương, tuy nhiên, đàn ông nên đứng ra thực hiện việc này. Nếu gia đình neo người hoặc người nam giới không có sự nghiệp, vô thần thì phụ nữ có thể đứng ra thay thế. Tuy nhiên, nữ giới đang đến kỳ kinh thì tuyệt đối không được bao sái bát hương.
- Trước khi dọn bát hương cuối năm, người được chọn nên tắm rửa sạch sẽ, lựa chọn trang phục áo dài trang nghiêm.
- Tuyệt đối không được làm đổ vỡ bát hương, nhất là đối với bát hương có chất liệu bằng gốm sứ.
- Sau khi dọn bát hương, gia chủ cần bao sái bàn thờ và tiến hành trang trí bàn thờ ngày Tết để “tống cựu nghinh tân”.

Đã sắp sửa hết năm cũ và bước sang năm mới, bao sái bàn thờ, nhất là bao sái bát hương là việc quan trọng, không được phép làm qua loa. Dọn bát hương theo các bước trên không chỉ giúp vật phẩm gọn gàng, trang nghiêm mà còn mong muốn tổ tiên sẽ phù hộ độ trì mang đến may mắn, rước lộc đến gia đình trong năm mới. Hy vọng các thông tin trong bài viết đã đem lại hữu ích đến bạn đọc.