Đây là một trong những niềm tự hào lớn của truyền thống văn hoá dân tộc, gốm sứ Bát Tràng từ lâu luôn có chỗ đứng rất vững trong tâm thế con người Việt Nam. Mỗi sản phẩm gốm sứ Bát Tràng được tạo ra luôn trải qua những công đoạn rất kỳ công và tinh xảo. Mà nó được làm từ giai đoạn chọn nguyên liệu đất sét để làm gốm cũng là cả một quá trình yêu cầu nhiều kinh nghiệm và kỹ thuật. Hãy cùng Đại Lý Gốm Bát Tràng Vạn An Lộc tìm hiểu về một phần công đoạn này để hiểu hơn về những sản phẩm gốm sứ Bát Tràng này nhé.
Bằng đôi bàn tay nhỏ bé của nghệ nhân tạo nên những tác phẩm trân quý
Thông tin về nguyên liệu đất sét làm đồ gốm
Người ta chọn đất sét như thế nào?
Đất được dùng làm gốm ở Bát Tràng chính là đất sét được lấy từ sông. Cũng chính vì thế mà hầu hết những lò gốm thường được xây gần cạnh dòng sông Hồng đất bồi thường xuyên, cung cấp một lượng đất sét dồi dào. Đối với đất sét ở đây khó tan trong nước và có độ dẻo cao, hạt đất màu trắng xám và rất mịn, chịu được nhiệt độ cao lên đến 1.650 độ C, trong thành phần có rất nhiều chất phù hợp như Al203, Si02; Fe203; Na2O, CaO; MgO; K2O; Ti02… Cũng có thể xem là loại đất sét rất tốt dùng để làm đồ gốm sứ. Nó có một nhược điểm lớn nhất của loại đất này là có chứa hàm lượng oxit sắt khá cao. Chất này khiến cho đồ gốm sau khi sấy sẽ bị hao một chút và giảm độ trắng sáng hơn.
Xử lý và pha chế đất sét như thế nào?
Công đoạn này có vai trò quyết định rất lớn đối với chất lượng của đồ gốm về sau. Đất sét khi vừa khai thác xong sẽ có rất nhiều tạp chất, trong khi loại đất có thể dùng để tạo hình làm gốm phải có rất nhiều yêu cầu khắt khe. Vì vậy, công đoạn xử lý đất sẽ giúp đất đạt được độ mềm dẻo và tiêu chuẩn tốt nhất để có thể sử dụng.
Và nó cũng có phương pháp xử lý đất truyền thống ở Bát Tràng là ngâm đất sét trong hệ thống bể chứa. Hệ thống này có 4 bể ở độ cao khác nhau. Từ bể thứ nhất cũng là bể cao nhất để ngâm đất sét thô kèm nước, ngâm trong khoảng 3 – 4 tháng. Khi đất đã phân rã, hay còn gọi là đất bị nát ra, thì người dân sẽ đánh cho đất tơi, đều lên, hoà với nước tạo thành hỗn hợp lỏng đồng nhất. Hỗn hợp này được tháo xuống bể thứ 2 để lắng. Tạp chất sẽ được lọc tách ra khỏi đất và tạo ra đất sét nguyên chất hơn. Bể thứ 3 là bể phơi, đất được giữ trong này khoảng 3 ngày rồi chuyển sang bể phủ. Tại đây, oxit sắt cùng các tạp chất được khử qua phương pháp lên men. Đất được ủ càng lâu chất lượng càng tốt.
Làm sao để nhận biết đồ gốm Bát Tràng có chì hay không?
Đây cũng là một trong những điều khiến người dùng hiện nay lo sợ đó là không biết những món đồ gốm sứ Bát Tràng mà chúng ta đang sử dụng liệu có bị nhiễm chì hay không? Không chắc chắn những sản phẩm bạn đang dùng là đồ gốm Bát Tràng chính gốc, vì hàng giả, hàng nhái hiện nay đã xuất hiện rất tràn lan trên thị trường, được làm bằng những loại đất không tốt, xử lý không tốt, thậm chí nhiễm chì gây độc hại cho người dùng.
Cửa hàng uy tín tại Hà Nội Vạn An Lộc
Đồ gốm nhiễm chì có tác hại gì?
Hầu hết chúng ta đều biết chất chì gây tác hại lớn đến thế nào đối với sức khỏe con người. Chì gây rối loạn nhiều hệ thống trong cơ thể và gây nguy hại trực tiếp đến bộ phận tạo hút như tuỷ xương. Hậu quả lớn nhất do chì gây ra là ung thư dẫn đến tử vong. Đối với những phụ nữ đang mang thai bị nhiễm chì thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi, dễ xảy ra hậu quả vĩnh viễn.
Chì xâm nhập vào cơ thể thông qua đường tiêu hoá, đường da và đường hô hấp sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến từng hệ thống hoạt động đó.
Sản phẩm càng nhiều hoa văn thì càng độc hại
Những đồ gốm sứ nếu bị vẽ bằng thứ hoa văn có chất liệu không đảm bảo thì chắc chắn sẽ không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn. Vì vậy, đồ gốm càng nhiều hoa văn sặc sỡ thì lượng chì lại càng bị tập trung nhiều. Trong quá trình sản xuất, các loại gốm sứ kém chất lượng sẽ bị giảm nhiệt độ nung, cho thêm chì để màu sắc thêm rực rỡ và màu đẹp hơn, lại tiết kiệm thời gian cũng như chi phí. Tuy nhiên sản phẩm cuối cùng thì lại không đảm bảo an toàn cho sức khỏe người dùng.
Quý khách hàng nên hạn chế dùng đồ gốm sứ có màu sặc sỡ và bát đĩa có tráng men màu trong lòng.
Cần phải kiểm tra chì trong đồ gốm sứ và lưu ý sử dụng
Cách tốt nhất là bạn nên dùng giấm ăn để kiểm tra. Bỏ giấm ăn vào bát đĩa, nếu thấy có biểu hiện trắng ra và giấm đổi màu thì bạn không nên sử dụng loại bát đĩa này nữa.
Ngoài ra, phần đáy bát chỗ không bị tráng men nếu bạn đổ nước vào mà nước hút nhanh thì là bát không được nung đủ nhiệt.
Nếu bát đĩa của bạn bị sần sùi, lớp men bóng bị bong tróc thì không nên sử dụng tiếp vì không tốt cho sức khỏe của bạn và gia đình.
Quý khách nên lưu ý không nên bỏ đồ gia dụng bằng gốm sứ không chắc chắn nguồn gốc chất lượng vào lò vi sóng, cũng không đựng dưa chua, đồ lên men chua trong đồ gốm sứ lâu.
Hi vọng những thông tin chia sẻ trên bạn hiểu thêm về đất sét làm ra gốm sứ như thế nào và cách nhận biết gốm sứ có bị nhiễm chì hay không nhé. Bạn còn chần chừ gì nữa không giới thiệu bạn bè và người thân để hiểu thêm về phần lợi ích khi dùng đồ gốm sứ nhé.
