Các nghi lễ và thủ tục liên quan đến việc thờ cúng người mới mất cần được chú trọng thực hiện sao cho chuẩn chỉnh và trang nghiêm nhất. Đặc biệt là việc xử lý bát hương sau 49 ngày như thế nào là vấn đề rất được quan tâm.
1. Vì sao con số 49 ngày được quan tâm đặc biệt trong việc thờ cúng người mới mất?
49 ngày từ lâu được xem là một cột mốc rất quan trọng đối với người đã khuất và cũng thông qua đó thể hiện sự thành tâm cúng bái, sự thương tiếc và tưởng nhớ của những người còn sống. Phong tục cúng lễ 49 ngày được thực hiện dựa theo thuyết Phật giáo: Âm hồn của người đã khuất sau khi lìa khỏi thân xác cần phải trải qua 7 lần phán xét ở các cửa ngục về những tội ác lúc còn sống trên trần gian, mỗi lần phán xét kéo dài 7 ngày. Sau khoảng thời gian 49 ngày, linh hồn của người mất phải đi qua một điện lớn ở âm ty và được siêu thoát đến cảnh giới khác. Vì vậy trong quãng thời gian 49 ngày sau khi mất, gia quyến thường thực hiện các thủ tục thờ cúng liên tục nhằm đưa linh hồn người mất nương nhờ nơi cửa Phật. Tích cực thực hiện việc thiện, phóng sinh, tích công đức cho người đã khuất để họ sớm được đầu thai, chuyển kiếp sang một kiếp sống mới hạnh phúc và vẹn tròn hơn.
Ngoài ra, tục cúng 49 ngày cũng xuất phát từ những mong muốn tụ họp của gia đình, cùng nhau thờ cúng và hầu lễ với nhau, dù người đã quá cố nhưng mọi người trong gia đình vẫn còn có nhau, nương tựa và sum vầy bên nhau.
2.Cần làm gì với bát hương sau 49 ngày?
2.1. Chuyển bàn thờ sau 49 ngày
Người Việt chúng ta từ ngàn đời nay luôn luôn giữ truyền thống “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Vì vậy thủ tục chuyển bàn thờ sau 49 ngày, bát hương sau 49 ngày của người đã khuất là việc vô cùng quan trọng. Đây được xem là một nghi thức lớn vì vậy cần được chuẩn bị kỹ để tránh phạm phải vào những điều cấm kỵ lên quan đến thần linh, người đã khuất.
Thông thường thì bàn thờ vong của người mới mất sẽ được thờ cúng trong 49 ngày. Sau 49 ngày có nơi sẽ giải bàn thờ vong và nhập vị người đã khuất vào bàn thờ gia tiên để thờ phụng chung. Tuy nhiên vẫn có những địa phương theo những tập tục riêng, vẫn lập bàn thờ riêng và bát hương sau 49 ngày riêng cho hương linh người mất, đến 27 tháng sau khi tổ chức lễ đại tường mới nhập vị vào bàn thờ gia tiên. Vì vậy không nhất thiết phải tách bát hương sau 49 ngày của người đã khuất và nhập vào bàn thờ gia tiên ngay, tùy phong tục địa phương sẽ có những cột mốc di chuyển bàn thờ, bát hương người mất khác nhau.
Nếu gia chủ theo phong tục chuyển bàn thờ vong linh sau 49 ngày. Đến ngày giờ đã định (thông thường xin ngày giờ ở các nhà sư tại chùa hoặc các vị biết cách tính ngày giờ phong thủy), gia chủ cần chuẩn bị mâm cúng lễ vật đầy đủ theo hướng dẫn, kính lạy, thắp 3 nén hương vào bát hương sau 49 ngày của người mất và thành tâm đọc văn khấn xin chuyển bàn thờ, chuyển bát hương sau 49 ngày mất. Hóa vàng mã, rắc gạo muối trước cửa, xung quanh nhà rồi đợi nhang tàn hết, sau đó thực hiện chuyển các vật dụng từ bàn thờ vong lên bàn thờ gia tiên.
Sau khi giải bàn thờ vong sau 49 ngày, gia chủ cần tiến hành quét dọn sạch sẽ khu vực này. Kể cả sau giai đoạn 49 ngày, gia đình vẫn nên thường xuyên ăn chay, niệm phật, hướng thiện, làm nhiều việc tốt để tạo thêm nhiều phước lành cho người đã mất.
2.2. Chuyển bát hương sau 49 ngày cần lưu ý những gì?
Theo quan niệm dân gian, đối với bát hương sau 49 ngày từng là nơi vong linh người mất ngự, vì vậy sau khi thực hiện xong thủ tục nhập vị bàn thờ sau 49 ngày (bàn thờ gia tiên đã có bát hương), gia quyến cần xử lý cẩn thận bát hương cũ, tránh làm phật lòng người đã khuất. Gia chủ chỉ cần lấy 3 chân hương (ở bát hương thờ vong linh trong 49 ngày) và cắm lên bát hương thờ gia tiên là được. Theo đó bát hương sau 49 ngày không còn sử dụng nữa có thể được chôn xuống đất hoặc thả trôi sông. Đối với bàn thờ vong cũ không còn sử dụng cũng nên thiêu thành tro.
Trong trường hợp gia chủ chuyển bát hương sau 49 ngày lên bàn thờ gia tiên (chưa có bát hương) và tiếp tục thờ cúng bằng bát hương này cần hết sức lưu ý khi di chuyển. Thao tác chuyển bát hương sau 49 ngày cần thực hiện cẩn trọng, nhẹ tàng từng bước trong khâu vệ sinh bát hương, tránh va đập hoặc để xảy ra sự cố nhằm hạn chế tối đa việc gặp những điều xui xẻo về sau, cũng như trong quá trình thực hiện nghi lễ chuyển bát hương sau 49 ngày.
Lưu ý khi thực hiện các nghi lễ cúng bái, gia chủ đừng vì quá thương nhớ mà dằn vặt, khóc lóc lớn tiếng sẽ khiến người đã mất lưu luyến hồng trần, khó lòng mà đầu thai được. Những ngày lễ về sau như lễ cúng 100 ngày, giỗ đầu, mãn khó… đều nên cúng cho người đã mất đồ chay để nghi lễ được thanh tịnh, tránh tạo thêm nghiệp xấu, tránh phạm giới sát sanh, tránh làm nhiều điều không tốt.
3. Sau 49 ngày có phải thắp hương liên tục không?
Như chúng ta đã biết trong vòng 49 ngày sau khi người mới mất, gia đình cần chú ý duy trì đèn trên bàn thờ và hương khói liên tục trên bát hương người mới mất. Bởi theo quan niệm xưa, việc thắp đèn và hương liên tục trên bát hương sẽ giúp người mới mất cảm thấy ấm áp, soi sáng con đường giải thoát và giúp họ nhanh chóng tìm thấy nơi bắt đầu một cuộc sống tốt đẹp, hạnh phúc hơn. Vậy sau khi đã làm lễ cúng 49 ngày, gia quyến có cần thiết phải thắp hương liên tục cho người đã khuất hay không?
Sau 49 ngày cần làm lễ chuyển bàn thờ vong linh lên bàn thờ gia tiên
Việc nhang đèn trên bàn thờ người đã khuất sau 49 ngày không còn quá nghiêm ngặt như đối với bàn thờ vong 49 ngày đầu sau khi mất. Lúc này bàn thờ vong đã chuyển vị lên bàn thờ gia tiên, thủ tục thờ cúng được thực hiện theo thói quen thờ cúng của gia đình. Không nhất thiết phải duy trì nhang đèn 24/24. Song việc duy trì hay không còn tùy thuộc vào điều kiện và công việc hàng ngày của gia chủ, nếu gia chủ vẫn có thể thực hiện liên tục thì rất tốt, tuy nhiên nếu không đảm bảo duy trì cần thắp hương mỗi sáng chiều hàng ngày là được.
Hy vọng những thông tin trong bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin liên quan đến những việc cần làm với bát hương sau 49 ngày. Nếu cần tư vấn chi tiết về phong thủy và lựa chọn vật phẩm thờ cúng phù hợp hãy liên hệ ngay với Vạn An Lộc để được tư vấn và giải đáp chi tiết nhé!
