Thả bát hương xuống sông là một cách xử lý bát hương cũ, không sử dụng được nữa. Tuy nhiên cách xử lý này không được ủng hộ cả về tâm linh, tín ngưỡng và ô nhiễm môi trường. Hãy cùng Vạn An Lộc đi tìm đáp án cho câu hỏi “Xử lý bát hương cũ như thế nào?”
1. Thả bát hương xuống sông được không?
Nếu để kể ra một vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ thì câu trả lời chính xác nhất là bát hương. Bàn thờ vốn là nơi để thờ các vị thần linh và gia tiên quá cố, còn bát hương là nơi thánh ngự của thần linh và gia tiên khi được thỉnh mời về. Nếu không có bát hương thì các vị thần linh, ông bà tổ tiên cũng không về thánh ngự. Do đó, có thể tầm quan trọng của bát hương.
Theo quan niệm người Việt, bạn không được phép tự ý di chuyển hoặc xê dịch bát hương để tránh mạo phạm bề trên và bị “quở trách”. Hậu quả này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ thành viên trong gia đình bạn về mặt: sự nghiệp, cuộc sống, tình yêu,…
Gia chủ chỉ được phép thay bát hương cũ khi bát hương bị nứt, vỡ hoặc quá cũ. Trong đó, có nhiều gia đình lựa chọn cách xử lý bát cũ là thả bát hương trôi sông. Họ học theo quan niệm thời xưa của các cụ với ý niệm sẽ mang lại sự “mát mẻ: cho bề trên.
Tuy nhiên thả bát hương xuống sống là giải pháp chưa hợp lý bởi gia chủ đã tiếp tay cho các hành vi gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan không gian. Ngoài ra, bát hương dù đã cũ và được đem đi xử lý nhưng cũng cần tránh các nơi ô uế, không sạch sẽ. Việc thả bát hương xuống sông không thể đảm bảo bát hương chỉ trôi vào vùng nước sạch. Hơn nữa, khi thả bát hương xuống sông có thể gây nguy hiểm cho những người dân sống ở khu vực bát hương trôi dạt vào.

2. Ngoài thả bát hương xuống sông thì xử lý bát hương cũ như thế nào?
“Xử lý bát hương cũ như thế nào?” là băn khoăn của không ít gia chủ. Vậy bát hương cũ làm gì?
2.1. Nghi lễ xử lý bát hương cũ
Khi gặp phải tình huống cần xử lý bát hương cũ, việc đầu tiên gia chủ cần làm là chọn ngày giờ để chuyển bát hương phù hợp với tuổi. Có gia đình chọn mùng 1, ngày rằm để thay bỏ bát hương cũ. Cũng có gia chủ chọn thời điểm cuối năm để bao sái bàn thờ, bỏ bát hương cũ và tiến hành bốc bát hương mới.
Bước tiếp theo, bạn cần đi chợ và sắm lễ để xin phép được di chuyển linh vị các vị tổ tiên, thành linh sang bát hương mới. Lễ vật thắp hương ở đây không yêu cầu “mâm cao cỗ đầy” mà quan trọng lòng thành tâm của gia chủ. Gia chủ có thể tham khảo một số lễ vật để cúng bỏ bát hương như sau:
- Hoa quả tươi, theo mùa để dâng cúng. Trước khi đặt lên bàn thờ, gia chủ cần “tắm” cho hoa quả sạch sẽ.
- Trầu cau
- Mâm cơm chay hoặc mặn tùy vào điều kiện của từng gia chủ.
- Ly rượu, Ly trà
- Đĩa gạo muối
- Bánh kẹo (bánh kẹo bóc ra)
- Xôi chè (nếu có)
- Tiền vàng hóa sớ
Tiếp theo là đến bước làm lễ và khấn các vị thần linh, gia tiên. Nội dung bài khấn phải nêu rõ lý do, ngày thu dọn bát hương, mời các vị thần linh, tổ tiên lánh tạm sang một bên để con cháu tiến hành thay bát hương cũ được thuận lợi. Gia chủ có thể xin văn khấn từ thầy phong thủy hoặc những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực cúng bái tâm linh.
2.2. Cách xử lý bát hương cũ
Mỗi cách xử lý bát hương cũ đều có những ưu và nhược điểm nhất định. Dưới đây là các cách xử lý bát hương cũ.
2.2.1. Gửi bát hương cũ lên chùa
Đây được đánh giá là cách xử lý hợp lý nhất. Tuy nhiên, với số lượng bát hương cũ được mang lên chùa quá nhiều thì nhà chùa sẽ không có chỗ để tất cả các bát hương đó. Điều này gây ra khó khăn cho nhà chùa trong việc lưu trữ và sắp xếp các bát hương đã qua sử dụng.

2.2.2. Chôn bát hương xuống dưới gốc cây
Cách xử lý này được bắt nguồn từ quan niệm “lá rụng về cội”. Để thực hiện chôn bát hương xuống gốc cây lại phụ thuộc vào chất liệu cấu thành nên bát hương. Cụ thể:
- Nếu được làm từ vật liệu gỗ, gia chủ sẽ đem bát hương đi hóa tro. Sau đó, đem tro này đi rắc quanh vườn hoặc chôn dưới đây. Đây là cách xử lý bát hương cũ vừa hợp phong thủy lại không có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
- Nếu được làm từ gốm sứ, gia chủ có thể đập nhỏ bát hương rồi mang ra vườn chôn.
- Nếu được làm từ kim loại, gia chủ sẽ mất nhiều thời gian trong việc xử lý bát hương cũ. Bởi kim loại khó phân hủy hơn so với hai chất liệu trên. Do đó, gia chủ có thể gửi lên chùa quyên góp để đúc thành chuông hoặc tượng. Giải quyết bát hương cũ theo cách này mang lại nhiều ý nghĩa về tâm lý cũng như tiết kiệm được tài nguyên.
Tuy vậy, cũng có nhiều ý kiến cho rằng, nếu đập bát hương bằng gốm sứ và đem chôn sẽ gây nguy hiểm cho người dân sống xung quanh vùng này. Nhất là trẻ con vốn tính nghịch ngợm lại chưa hiểu chuyện có thể bị thương nếu nghịch phải mảnh bát hương vỡ.
3. Lưu ý khi xử lý bát hương cũ
Xử lý bát hương cũ là nghi lễ đơn giản nhưng gia chủ cần lưu tâm một số chú ý sau để tránh mạo phạm với bề trên:
- Thả bát hương xuống sông, chôn dưới đất hay gửi tại chùa cần thực hiện khi có lý do chính đáng chứ không nên tùy tiện bỏ bát hương, kẻo các vị thần linh, ông bà tổ tiên trách phạt.
- Tuyệt đối không được bỏ bát hương cũ vào thùng rác để tránh ô uế vật phẩm linh thiêng.
- Khi thực hiện nghi lễ xử lý bát hương cũ, người thực hiện cần thành tâm, thành kính, ăn mặc áo dài chỉnh tề, gọn gàng. Thái độ cúng bái trang nghiêm, không cợt nhả.
- Phần tro trong bát hương có thể được đem đi hòa với nước để tưới cây hoặc thả cùng bát hương xuống sông.

Trong thực tế có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc phải xử lý bát hương cũ như: bát hương vỡ hoặc cũ nứt. Do đó, việc nắm rõ các thông tin xử lý bát hương cũ là điều cần thiết, để gia chủ không bị lúng túng và tránh phạm phải điều cấm kỵ trong thờ cúng. Vạn An Lộc hy vọng bài viết trên đã đem lại các thông tin hữu ích cho độc giả.