Sau khi mua bát nhang về hoặc vào những ngày cuối năm, các gia đình cần phải lau dọn, rửa bát hương để loại bỏ bụi bẩn, uế khí, đón vận may. Vậy bạn đã biết cách thanh tẩy bát hương chưa? Nếu chưa, cùng tham khảo hướng dẫn dưới đây để vệ sinh bát hương sạch sẽ, tránh để ông bà tổ tiên phật lòng, quở trách.
1. Vì sao cần thường xuyên tẩy rửa bát hương?
Với bát hương mới hoặc bát hương đang thờ cúng, các gia đình đều cần chú ý vệ sinh bát nhang. Việc này còn được gọi là bao sái bát hương – theo cách gọi của nhà Phật. Nghi lễ bao sái bát hương thường diễn ra trước ngày 23 tháng Chạp âm lịch (trước lễ cúng ông Công ông Táo).
Cụ thể, sau một thời gian cúng bái, bát hương sẽ bị đầy lên. Điều này khiến việc thắp hương và lau dọn bàn thờ trở nên khó khăn hơn. Trong khi đó, theo phong thủy thì bàn thờ là nơi hội tụ linh khí. Linh khí càng sung mãn thì gia đình càng bình an, may mắn. Bát hương quá đầy sẽ cản trở lưu thông linh khí và ảnh hưởng tới vận hạn của gia chủ. Không chỉ vậy, bát hương quá đầy cũng dễ gây cháy hoặc chân nhang không tiếp xúc với mặt tro làm mất tính linh thiêng.
Như vậy, việc vệ sinh bàn thờ, vệ sinh bát hương, thêm tro, tỉa chân nhang,… là rất quan trọng. Nó thể hiện được tấm lòng thành kính, biết ơn tiên tổ đã phù hộ cho con cháu trong suốt năm qua. Đồng thời, nó cũng mang đến mong muốn có một năm mới thuận lợi, bình an hơn. Đó là lý do nghi lễ tẩy rửa bát hương rất được người Việt coi trọng.
2. Có nên lau dọn bàn thờ, bát hương hằng ngày?
Theo quan điểm của nhiều gia đình, việc lau chùi bàn thờ, bát hương thường xuyên thể hiện được tấm lòng tôn kính của gia đình đối với Phật, Thánh và ông bà tổ tiên. Khi đó, bề trên sẽ nhìn thấy việc làm của gia chủ, phù hộ cho gia đình nhiều tài lộc và may mắn.
Tuy nhiên, các chuyên gia phong thủy lại cho rằng không nên lau dọn bàn thờ, bát hương quá thường xuyên. Thời gian phù hợp là 2 – 3 tháng/lần. Việc này cũng không cần phải lau dọn tổng thể, rửa bát hương như vào dịp cuối năm (vào ngày 23 tháng Chạp).
Nguyên nhân vì bát hương cần tụ khí. Việc lau dọn quá nhiều có thể làm xê dịch bát hương – điều cấm kỵ trong phong thủy. Do đó, gia chủ có thể lau dọn xung quanh, không để bụi bẩn hoặc mạng nhện bám quanh là được. Việc dọn dẹp, vệ sinh tổng thể chỉ nên tiến hành 1 lần duy nhất vào cuối năm.
3. Quy trình rửa bát hương chuẩn nhất
Để rửa bát hương đúng quy chuẩn theo quan niệm tâm linh và phong thủy, gia chủ cần lưu ý thực hiện như sau:
3.1. Chuẩn bị lễ vật, vật dụng cần thiết
Lễ vật gồm: Đĩa xôi, thịt luộc, đĩa hoa quả theo mùa, rượu, ấm trà và bộ chén nhỏ, chén nước sôi để nguội, lọ hoa tươi, tiền vàng.
Vật dụng gồm: Rượu gừng sạch (mua rượu mới, dùng củ gừng mới, rửa sạch, giã nát, hòa cùng rượu), nước hoa (không bắt buộc), tấm vải sạch hoặc tờ báo mới, khăn sạch, chậu nước sạch.
3.2. Cách vệ sinh, rửa bát hương
- Trước khi bao sái bát hương, gia chủ cần lau dọn nhà cửa sạch sẽ, mở rộng cửa nhà thông thoáng. Gia chủ cũng cần tắm rửa sạch sẽ, mặc quần áo chỉnh tề trước khi thanh tẩy bát nhang;
- Thắp 1 nén nhang, khấn xin các quan thần linh, thần tài, gia tiên,… để xin phép được dọn dẹp ban thờ. Đợi tới khi hương tàn thì gia chủ có thể bắt đầu dọn dẹp;
- Hạ các đồ vật thờ cúng muốn lau dọn xuống. Gia chủ dùng khăn sạch đã ngâm với rượu gừng để lau toàn bộ các đồ thờ,… Sau đó, lau lại thêm 1 lần bằng khăn khô. Nên lau lần lượt từng món, không làm vội vàng, không để đồ thờ cúng bừa bãi mà cần sắp xếp sao cho ngay ngắn, trang nghiêm;
- Rửa sạch 2 tay bằng rượu gừng. Gia chủ lấy khăn khô hoặc chổi khô lau quét toàn bộ bụi trên miệng và xung quanh bát hương. Rửa bát hương bằng nước gì? Sau đó, gia chủ dùng 1 chiếc khăn sạch, thấm dung dịch rượu gừng để lau sạch bên trong, bên ngoài bát hương. Chỗ chân hương rút ra hãy để lên bàn đã được phủ vải đỏ hoặc giấy đỏ. Tiếp theo, hóa hết chân hương, đem tro tàn gom lại rồi thả ra sông;
- Lấy khăn khô lau toàn bộ tro, bụi trên bàn thờ. Sử dụng 1 chiếc khăn sạch khác đã ngâm rượu để lau toàn bộ bàn thờ. Sau đó, tiếp tục dùng khăn khô lau lại thêm 1 lần nữa;
- Đặt lại đồ thờ cúng, thay nước và khấn xin thỉnh các ngài về. Với bàn thờ Phật hoặc tượng Phật hay ảnh Phật, không dùng rượu gừng để lau mà dùng khăn thấm nước sạch đã ngâm với cánh hoa hồng vàng để lau.
⇒ Xem ngay những mẫu bát hương đẹp, cao cấp tại Bát Tràng
4. Lưu ý khi vệ sinh, tẩy rửa bát hương và bàn thờ
Một số điều gia chủ cần lưu ý khi dọn dẹp, vệ sinh bát hương và ban thờ:
- Ngoài thầy pháp, sư thầy,… thì gia chủ cũng có thể tự tẩy rửa, bao sái bát hương. Người thực hiện vệ sinh bát hương cần phải tắm rửa sạch sẽ, mặc trang phục nghiêm túc, thành tâm, thiện chí;
- Cần chuẩn bị bàn to và cao, phủ vải hoặc giấy đỏ, hạ đồ thờ cúng (di ảnh, bài vị, chén nước, bình hoa,… xuống), để ngay ngắn toàn bộ đồ thờ cúng lên bàn;
- Không được cầm cả bát hương đi đổ tro hương mà cần dùng thìa múc tro ra sau khi rút chân nhang;
- Sau khi đã vệ sinh, sang sửa bát hương xong, gia chủ cần đặt yên vị bát nhang trên bàn thờ, không được xê dịch nữa;
- Không được rửa bát hương bằng nước lạnh;
- Kiêng kỵ việc làm đổ vỡ đồ đạc khi lau dọn;
- Không lau dọn ban thờ vào ngày cấm kỵ trong năm như: 3 ngày đầu tháng, 3 ngày giữa tháng (14, 15, 16 hằng tháng);
- Không được lau bài vị tổ tiên trước Đức Phật;
- Chỉ lau chùi ban thờ, đồ thờ bằng khăn sạch.;
- Không để cho người phụ nữ đang có kinh nguyệt hoặc những người không sạch sẽ thực hiện vệ sinh, tẩy uế ban thờ, bát hương. Bởi những người này có thể mang uế khí vận vào bát nhang, làm giảm đi độ linh thiêng của không gian thờ cúng.
Lau dọn, rửa bát hương và ban thờ là nghi lễ quan trọng nên đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mỉ và thành tâm khi thực hiện. Trên đây là trình tự thực hiện và một số lưu ý quan trọng mà gia chủ cần nắm vững. Đồng thời, nếu chưa rõ, gia chủ có thể tham khảo thêm lời khuyên của sư thầy, thầy pháp,… để thực hiện chuẩn nhất, tránh phạm phải những điều đại kỵ khi lau dọn bàn thờ.
